Umowa PPA – czym jest? Jak się ją zawiera? Na jaki okres?
Zrozumienie Umów Power Purchase Agreement (PPA): Struktura, Proces i Okres Trwania
W dynamicznie zmieniającej się branży energetycznej Umowy PPA stają się kluczowym instrumentem ułatwiającym rozwój projektów energetyki odnawialnej i przyczyniającym się do transformacji ku czystszej i bardziej zrównoważonej gospodarce. PPA to kontrakty między producentami a odbiorcami energii elektrycznej, które określają warunki sprzedaży i zakupu energii elektrycznej. W tym artykule omówimy niuanse umów PPA, wyjaśniając w jaki sposób i na jakie okresy są zawierane oraz jak najczęściej wygląda ich struktura.
Czym jest Umowa Power Purchase Agreement (PPA)?
Umowa Power Purchase Agreement (PPA) to wiążący kontrakt między producentem energii elektrycznej a jej nabywcą. Producentem może być spółka zarządzająca instalacją energii odnawialnej, taką jak np. farma fotowoltaiczna lub elektrownia wiatrowa, podczas gdy nabywcą może być przedsiębiorstwo energetyczne, korporacja, jednostka rządowa lub nawet podmiot komercyjny. Głównym celem PPA jest określenie warunków, na jakich energia wytworzona przez instalację będzie sprzedawana nabywcy przez określony okres.
Struktura umowy PPA: Kluczowe Elementy
Poprawnie ustrukturyzowana umowa PPA obejmuje kilka kluczowych elementów, które precyzują prawa, obowiązki i zobowiązania obu stron. Na te elementy składają się:
- Mechanizm wyceny energii w ramach umowy:
Jednym z podstawowych elementów PPA jest mechanizm wyceny. Umowa określa jak cena energii będzie ustalana w okresie trwania kontraktu. Najczęściej spotykane struktury cenowe obejmują ceny stałe, ceny zmienne powiązane z cenami rynkowymi i hybrydowe modele łączące oba podejścia.
- Okres trwania umowy:
PPA zazwyczaj są zawiązywane na określony okres, który może wynosić od kilku do kilkunastu lat. Okres trwania jest kształtowany przez różne czynniki, w tym używaną technologię, model finansowy projektu, względy regulacyjne i zapotrzebowanie nabywcy na energię.
- Wolumen dostarczanej energii:
PPA określa ilość energii elektrycznej do wytworzenia i dostarczenia nabywcy najczęściej mierzoną w megawatogodzinach (MWh), jak również zawiera szczegółowy harmonogram dostaw.
- Gwarancje:
Niektóre PPA obejmują gwarancje dostępności farmy z której dostarczana jest energia – ma to zapewnić ciągłość i niezawodność dostawy energii elektrycznej. Te gwarancje mogą określać minimalny poziom produkcji energii lub maksymalne okresy postoju farmy w roku, jakie producent musi osiągnąć.
Często producenci energii na potrzeby pozyskania finansowania bankowego również zobowiązani są do pozyskania gwarancji potwierdzającej wypłacalność odbiorcy energii – w tym celu często odbiorca musi przedstawić gwarancję bankową, gwarancję spółki matki lub udowodnić posiadanie ratingu inwestycyjnego.
- Klauzule Force Majeure (Siła wyższa) oraz Rozwiązanie Umowy:
PPA zwykle zawierają klauzule siły wyższej, które dotyczą nieprzewidzianych zdarzeń lub okoliczności, które mogą zakłócić umowę, takich jak klęski żywiołowe. Dodatkowo, klauzule rozwiązania umowy określają warunki, na jakich każda ze stron może rozwiązać umowę bez kary i/lub z jakimi karami musiałaby się zmierzyć w sytuacji jednostronnego rozwiązania umowy.
- Warunki Płatności:
PPA precyzuje warunki i harmonogram płatności, w tym warunki fakturowania, metody płatności oraz kary za opóźnienia w płatnościach.
- Podłączenie do Sieci i Przesył:
Jeśli producent jest podłączony do powszechnej sieci elektrycznej, PPA może zawierać postanowienia dotyczące podłączenia do sieci, przesyłu i ewentualnych związanych z tym kosztów dystrybucji.
Proces Zawierania PPA
Proces zawierania PPA obejmuje kilka etapów, od początkowych negocjacji do ostatecznego podpisania umowy:
- Ocena Wykonalności:
Odbiorca energii i jej wytwórca oceniają wykonalność projektu w tym wybór lokalizacji, technologii wykonania, wpływ na środowisko i zgodność z przepisami. Etap ten dotyczy głównie instalacji nowopowstających.
- Negocjacje:
Strony uzgadniają warunki umowy PPA m.in. cenę, okres trwania umowy, wolumen dostarczany, gwarancje i inne kluczowe elementy. Często w negocjacje zaangażowani są doradcy prawni i finansowi, aby zapewnić, że umowa służy interesom obu stron i pomóc stronom ustalić warunki. Po tym etapie zazwyczaj powstaje termsheet – zbiór kluczowych warunków umownych, które powinny być zawarte w ostatecznej wersji umowy PPA.
- Due Diligence:
Obie strony przeprowadzają przedtransakcyjne due diligence, aby zweryfikować techniczne, finansowe i prawne aspekty projektu. Pomaga to zidentyfikować potencjalne ryzyka i zapewnia, że projekt jest wykonalny.
- Zatwierdzenie i Podpisanie:
Po zakończeniu negocjacji i audytu przedtransakcyjnego zespoły prawne obu stron przygotowują ostateczną wersję umowy PPA zawierającą wszystkie niezbędne zapisy. Po ewentualnych korektach umowa jest podpisywana przez obie strony.
Okres Trwania PPA:
Krótkoterminowe a Długoterminowe
Okres trwania PPA różni się w zależności od kilku czynników. Zarówno umowy krótkoterminowe, jak i długoterminowe mają swoje zalety:
- PPA Krótkoterminowe:
Umowy krótkoterminowe zazwyczaj trwają od roku do pięciu lat. Oferują one elastyczność dla obu stron, pozwalając im dostosować się do zmieniających się warunków rynkowych, postępów technologicznych i zmian prawnych. Umowy krótkoterminowe są często preferowane przez odbiorców energii dla których jest to pierwsza styczność z umową PPA lub potrzebują elastyczności w swojej strategii pozyskiwania energii.
- PPA Długoterminowe:
Umowy długoterminowe natomiast obejmują dłuższe okresy, często przekraczające 10 lat. Te umowy zapewniają stabilność i przewidywalność zarówno dla producenta, jak i nabywcy. Są szczególnie atrakcyjne dla producentów energii ze źródeł odnawialnej, ponieważ zapewniają stabilność przychodów w długim terminie, co jest niezbędne do pozyskania finansowania bankowego. Długoterminowe umowy PPA mogą pomóc w ograniczeniu ryzyka rynkowego i zapewniają nabywcom zabezpieczenie dostaw zielonej energii na długi okres.
Podsumowując, umowy PPA odgrywają istotną rolę w kształtowaniu przyszłości branży energetycznej, umożliwiając rozwój projektów energetyki odnawialnej i promując zrównoważony rozwój. Umowy te określają warunki zakupu energii między producentami a odbiorcami energii, definiując ceny, okres trwania umowy, gwarancje i inne kluczowe elementy. Okres ich trwania może znacznie się różnić i powinien być dostosowany do charakterystyki oraz potrzeb obu stron umowy.


